Η Ομάδα Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) ενός ΤΑΠΤΟΚ μπορεί να είναι ένας άτυπος οργανισμός (επιτροπή αλλά με σαφείς και διαφανείς διαδικασίες) ή ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, συνήθως μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρία ή κοινωνικός συνεταιρισμός (επίσης με σαφείς και διαφανείς διαδικασίες). Μπορεί να ανήκει σε ιδιώτες, κοινωνικούς φορείς και δημόσιους οργανισμούς μιας περιοχής, αλλά οι δημόσιοι φορείς (ή οποιοδήποτε άλλο οργανωμένο συμφέρον) δεν μπορούν να έχουν ή να ελέγχουν πάνω από το 49%.
Η ΟΤΔ προσδιορίζει την περιοχή δράσης της – μπορεί να είναι αστική ή αγροτική περιοχή ή και συνδυασμός τους. Η περιοχή αυτή δεν χρειάζεται να συμπίπτει με κάποια διοικητικά όρια αλλά πρέπει να έχει μια αναπτυξιακή δυναμική και να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο 10.000 και κατά μέγιστο 150.000 κατοίκους.
Για την περιοχή αυτή, η ΟΤΔ εκπονεί ένα συνολικό στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης με βάση τις δυνατότητες και ευκαιρίες, τις απόψεις και διαθέσεις των κατοίκων της, τις οποίες διερευνά και καταγράφει με συστηματικό και παραγωγικό τρόπο. Δηλαδή γίνονται προτάσεις για έργα είτε επιχειρηματικά (παραγωγικές επενδύσεις), είτε κοινωνικά (εκπαίδευση, βελτίωση περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής – μόνο μικρές υποδομές) τα οποία όμως πρέπει να αλληλοσυμπληρώνονται και να αλληλοϋποστηρίζονται, ώστε να συνιστούν ενιαίο σχέδιο. Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχει με τη μορφή τεχνικών εγχειριδίων όλη την αναγκαία προς τούτο τεχνογνωσία.
Αφού προσδιοριστούν οι αναγκαίες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες επιλέγονται και τα ανάλογα Ταμεία που από τους Θεματικούς τους Στόχους είναι τα κατάλληλα. Το σχέδιο αυτό υποβάλλεται για έγκριση στην Περιφερειακή Διαχειριστική Αρχή ή σε Κεντρική Διαχειριστική Αρχή του Υπουργείου που διαχειρίζεται το Ταμείο που θα επιλεγεί ως ο βασικός χρηματοδότης του σχεδίου. Τα σχέδια αυτά έχουν κατ’ ελάχιστο συνολικό προϋπολογισμό 3 εκατ. €,από τον οποίο και επιχορηγούν με διάφορα ποσοστά τις προβλεπόμενες επενδύσεις.
Εφόσον το σχέδιο εγκριθεί, η εταιρία λειτουργεί ως τοπική διαχειριστική αρχή, προκηρύσσοντας, επιβλέποντας και χρηματοδοτώντας τα έργα που περιλαμβάνονται στο στρατηγικό σχέδιο. Τα έργα αυτά έχουν ιδιαίτερα αυξημένες πιθανότητες να υλοποιηθούν και να παραμείνουν σε λειτουργία, μιας και αποτελούν προτάσεις της τοπικής κοινωνίας και αλληλοσυμπληρώνονται σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.